Czarna Kompania
„Czarna Kompania” to jeden z niedocenianych cyklów współczesnej fantasy. Najważniejsze dzieło Glena Cooka samotnie stanowi o regułach podgatunku dark fantasy. Poza Kronikami Czarnej Kompanii właściwie nie ma tam nic wartościowego (może prócz Kane’a Wagnera).
Przyczyn tego stanu rzeczy jest kilka. Nie wszystkim przypada do gustu fakt, że bohaterowie Kronik są w istocie bezwzględnymi zawodowymi mordercami – od zwykłych bandziorów odróżniającymi się swym specyficznym kodeksem honorowym i sprawną organizacją. Nie można też ukryć, że cykl jest nierówny. Po znakomitych pierwszych tomach przyszły słabsze, później były lepsze i znów słabsze.
Cykl składa się obecnie z 9 tomów (podzielonych na podcykle) i swoistego odgałęzienia pod tytułem Srebrny Grot:
Podcykl Księgi Północy (Books of the North)
• Czarna Kompania (The Black Company 1984, wyd. polskie Rebis 1993) – narrator Konował
• Cień w ukryciu (Shadows Linger 1984, wyd. polskie Rebis 1994) – narrator Konował + narracja trzecioosobowa
• Biała róża (The White Rose 1985, wyd. polskie Rebis 1995) – narrator Konował
• Srebrny grot (The Silver Spike 1989, wyd. polskie Rebis 1995) – narrator Filodendron Pudełko + narracja trzecioosobowa (książka nie należąca do żadnego z podcykli, opisuje losy osób które odłączyły się od Kompanii oraz losy innej grupy przestępców)
Podcykl Księgi Południa (Books of the South)
• Gry Cienia (Shadow Games 1989, wyd. polskie Rebis 1996) – narrator Konował
• Sny o stali (Dreams of Steel 1990, wyd polskie Rebis 1996) – narrator Pani
Podcykl Lśniący Kamień (Glittering Stone)
• Ponure lata (Bleak Seasons 1996, wyd. polskie Rebis 1997) – narrator Murgen
• A imię jej ciemność (She is the Darkness 1997, wyd. polskie Rebis 1998) – narrator Murgen
• Woda śpi (Water Sleeps 1998, wyd. polskie Rebis 2000) – narrator Śpioszka
• Żołnierze żyją (Soldiers Live 2000, wyd. polskie Rebis 2001) – narrator Konował
Zasadnicza uwaga do pierwszego polskiego wydania cyklu: tom pierwszy ma okładkę z książki Rohana Michaela Scotta Lodowe kowadło, a pozostałe są w stylu Borisa Vallejo (skąpo przyodziana dziewczyna z mieczem w ręku) – nie mające nijakiego związku z fabułą i klimatem powieści.
W latach 2009-2010 Rebis wydał tomy zbiorcze cyklu:
• Kroniki Czarnej Kompanii (Czarna Kompania, Cień w ukryciu, Biała róża)
• Księgi Południa (Srebrny grot, Gry Cienia, Sny o stali)
• Powrót Czarnej Kompanii (Ponure lata, A imię jej ciemność)
• Zagłada Czarnej Kompanii (Woda śpi, Żołnierze żyją)
Glen Cook, w wywiadzie dla strony Strange Horizons, zapowiedział pojawienie się kolejnych tomów w nieokreślonej przyszłości. Ich tytuły to: A Pitiless Rain i Port of Shadows.
W żadnym tomie i w żadnym wydaniu (polskim lub zagranicznym) nie zamieszczono map świata Czarnej Kompanii. Kilka lat temu, po długich poszukiwaniach znalazłem jedynie mapy autorstwa J. Wragga (1998), poprawione przez Philippa Jacksona w 1999 r.
Znalazłem również uproszczoną mapę tzw. Głębokiego Południa, wykonaną przez J. Wragga w 1999 r.:
I na koniec, jako ciekawostka – mapa do gry komputerowej, opartej na losach Czarnej Kompanii:
Swoją wersję świata Czarnej Kompani postanowiłem wykonać w trzech częściach: Północ, Marsz na Południe oraz Południe. Dwie pierwsze mapy oparłem na dziele J. Wragga i Phillipa Jacksona – spolszczyłem tylko nazwy, uzupełniłem o pominięte miejscowości i krainy oraz dokonałem pewnych logicznych poprawek. Mapę Południa wykonałem samodzielnie, zachowując tylko styl pierwszych dwóch map.
Mapa Północy:
Marsz na Południe:
Mapa Południa: