Odwzorowania geograficzne
Odwzorowanie walcowe to odwzorowanie kartograficzne, w którym kula planety jest rzutowana na powierzchnię boczną walca, która jest następnie rozwijana do płaszczyzny. Walec najczęściej przykłada się tak, żeby stykał się z kulą ziemską na równiku, choć możliwe są też inne ustawienia.
Na odwzorowaniu walcowym zarówno południki, jak i równoleżniki są proste i równoległe. Najczęściej mapa jest odcięta kilka stopni przed biegunem. Jeżeli mapę nie obcinamy, biegun jest linią prostą stanowiącą kraniec mapy.
Największą zaletą odwzorowań walcowych jest wygodny prostokątny kształt mapy. Zniekształcenia są tym większe, im większa jest odległość od równoleżnika styku.
Odwzorowanie stożkowe to odwzorowanie kartograficzne, w którym kula planety jest rzutowana na powierzchnię boczną stożka, która jest następnie rozwijana do płaszczyzny.
Stożek jest ułożony tak, że jego wierzchołek znajduje się nad pewnym punktem, np. jednym z biegunów i styka się (w tym wypadku) z kulą planety na pewnym równoleżniku.
Równoleżniki będą rzutowane na równoległe łuki, południki zaś na półproste o równych kątach między sobą.
Najmniejsze zniekształcenia uzyskuje się w okolicach równoleżnika który przylega do stożka, przy czym deformacje ściskają mapę w kierunku bieguna leżącego pod wierzchołkiem stożka, natomiast rozciągają w kierunku przeciwnym. Okolice przeciwnego bieguna w ogóle nie pojawią się na mapie. Uzyskana płaszczyzna jest następnie odpowiednio rozciągana.
Odwzorowanie azymutalne (płaszczyznowe) jest to odwzorowanie kartograficzne, w którym kula planety jest rzutowana na płaszczyznę. Punkt styku między kulą ziemską a płaszczyzną może być wybrany dowolnie, i zniekształcenia będą najmniejsze w okolicy tego punktu.
Każde z odwzorowań ma swoje odmiany – np. w zależności od elementu, którego wierność odwzorowanie zachowuje, wyróżnia się odwzorowania: równoodległościowe, równokątne, równopowierzchniowe – lub umowne, będące połączeniem kilku odwzorowań.
Odwzorowanie Mollweidego jest to odwzorowanie kartograficzne zaliczane do pseudowalcowych odwzorowań równopowierzchniowych. Jest to odwzorowanie umowne, skonstruowane na następujących zasadach:
– kula ziemska przedstawiona jako elipsa o równikowej osi dwa razy dłuższej od osi południkowej;
– równoleżniki są prostymi równoległymi, podzielonymi południkami na jednakowe odcinki;
– bieguny odwzorowują się w postaci punktów.
